Σε τούτο το σημείο, στο γεφύρι Πασχάλι, στο Χρισσό Φωκίδας, επάνω στη στροφή του παλιού δρόμου Άμφισσας – Δελφών στις 17 Απρίλη του ’44, οι Γερμανοί κατακτητές και οι ντόπιοι συνεργάτες τους εκτέλεσαν 18 πατριώτες, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, μέλη του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ, μαχητές του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ, με βάση την «αρχή της συλλογικής ευθύνης», σε αντίποινα χτυπήματος των ανταρτών του ΕΛΑΣ εναντίον τους. Ανάμεσά τους και τον αγωνιστή παπά του χωριού Βελεσιώτες, Δημήτρη Κουτσούμπα και τον γιο του Κώστα, παππού και θείο αντίστοιχα του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.
Οι 18 εκτελεσμένοι ήταν μέλη του Γ’ Τάγματος, του 9ου Λόχου, ο οποίος είχε ως αποστολή το χτύπημα των Γερμανών από την Αράχωβα μέχρι την Άμφισσα.
Η ηλικιακή σύνθεση αυτού του λόχου ήταν από 19 έως 20 χρονών.
Οι Γερμανοί φασίστες κατακτητές δεν είχαν και δεν έχουν ούτε ιερό, ούτε όσιο, αφού μπήκαν την ώρα της Κυριακάτικης λειτουργίας στην εκκλησία του χωριού πήραν το παπά Δημήτρη Κουτσούμπα και τους άλλους αγωνιστές και τους έσυραν στις φυλακές της Λαμίας και από εκεί στις φυλακές της Άμφισσας.
Στις 17 Απρίλη 1944 τους έφεραν στο γεφύρι Πασχάλι του Χρισσού Φωκίδας και τους εκτέλεσαν για αντίποινα, πετώντας τα σώματά τους στη ρεματιά.
Στον τόπο της εκτέλεσης, αποφασίστηκε να τοποθετηθεί το έργο του γλύπτη Δημήτρη Δήμου «Σηματωροί Ορθοστατούντες και
ορθοβαδίζοντες» το οποίο αναδεικνύει τις ανθρώπινες αξίες και τα ιδανικά όσων
αρνούνται να υποταχθούν και να αποδεχθούν την καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Η Πίνδος υποστηρίζει την μελέτη, το σχεδιασμό, και την
κατασκευή του μνημείου.
Σημειολογικά το έργο αναδεικνύει τη συμβολή του κλήρου και κυρίως του μικρού κλήρου, στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, ο οποίος στρατεύτηκε με το λαό και έδωσε την ζωή του για την απελευθέρωση της πατρίδας μας, κρατώντας ταυτόχρονα ζωντανή την μνήμη των εκτελεσμένων αγωνιστών από τους Γερμανούς κατακτητές στο Πασχάλι και τις αγωνιστικές παραδόσεις των χωριών της Γκιώνας, του Παρνασσού και του Ελικώνα.
Επιδιώκουμε κάθε προσωπική συμμετοχή και συμβολή για την μελέτη, το σχεδιασμό,
την κατασκευή, την συντήρηση των Μνημείων και των Μουσείων.
Το φως θα καίει για πάντα για αυτούς που νίκησαν το θάνατο,
με την δική σας συμβολή!
Όμιλος για την προστασία & διάδοση των αγωνιστικών και πολιτιστικών παραδόσεων του λαού μας.
© 2025 Πίνδος • All Rights Reserved
