Είναι μνημείο για εκείνους που πρωτοστάτησαν και μάτωσαν για να δημιουργηθεί και να μεγαλουργήσει το μαζικό ένοπλο ηρωικό κίνημα της Αντίστασης, το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, ο ΔΣΕ.
Εκείνων που μπροστά στο δίλημμα «υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση» διάλεξαν τον δεύτερο δρόμο και πάλεψαν μέσα από τον ΔΣΕ, κρατώντας ψηλά τη σημαία της κοινωνικής απελευθέρωσης από τα δεσμά της ταξικής εκμετάλλευσης.
Το μνημείο περιλαμβάνει δύο σχεδόν εγκάρσιους τοίχους, κατασκευασμένους από εμφανές μπετόν. Δεν έχει στην πραγματικότητα «εσωτερικό» και «εξωτερικό» χώρο, κατ’ επέκταση οι δύο τοίχοι δεν έχουν εσωτερική και εξωτερική πλευρά. «Κοιτάει» ταυτόχρονα και προς τα μέσα, στον χώρο που οριοθετείται από τους δύο τοίχους, αλλά και προς τα έξω, προς τον δρόμο, για να γίνεται αντιληπτό και να απευθύνεται και στους περαστικούς.
Επιχειρεί με αυτόν τον τρόπο να δηλώσει ότι η συγκεκριμένη μνήμη δεν είναι μόνο υπόθεση των κομμουνιστών αλλά αφορά και απευθύνεται στον εργαζόμενο, στον νεολαίο που κινείται μέσα στην πόλη και μπορεί να μάθει την Ιστορία και τον ηρωισμό των αγώνων της τάξης του.
Ο μακρύς τοίχος που ανεβαίνει εγκάρσια στο λόφο φέρει τις μαρμάρινες πλάκες με τα 481 ονόματα των εκτελεσμένων. Οι πλάκες είναι τοποθετημένες με όψη προς τον χώρο του μνημείου, ενώ κατά μήκος του τοίχου διαμορφώνεται ένα μονοπάτι με σκληρό δάπεδο και ενδοδαπέδιο φωτισμό, προκειμένου το μνημείο να είναι επισκέψιμο όλες τις ώρες της μέρας.
Ο τοίχος στην πάνω άκρη του «βυθίζεται» τελικά στο λόφο, επιχειρώντας συμβολικά να αποτελέσει μια χειρονομία συνάντησης με τους νεκρούς του Μεζούρλου.
Ο χαμηλότερος τοίχος, που τοποθετείται παράλληλα στον δρόμο, φέρει προς τη μεριά του δρόμου μικρές παράλληλες σχισμές, τόσες όσες και τα ονόματα των νεκρών. Ο περιπατητής του λόφου θα μπορεί έτσι να αντιληφθεί ότι δεν πρόκειται για έναν τοίχο περίφραξης, αλλά για ένα στοιχείο με συμβολικό περιεχόμενο, μέρος μιας συνολικότερης αρχιτεκτονικής και μνημονικής σύνθεσης.
Κατά τις βραδινές ώρες, ορισμένες από τις σχισμές θα φωτίζονται γραμμικά, τονίζοντας την αίσθηση της πορείας και της κίνησης, προσελκύοντας και τον βραδινό επισκέπτη να ανακαλύψει τον χώρο, να εισέλθει στον ιστορικό τόπο.
Από την αρχική αρχιτεκτονική και τοπιακή μελέτη, που έκανε η Κέλλυ Παπαϊωάννου, εξελίχθηκαν διάφορα συνθετικά στοιχεία, με την παρέμβαση και τη συμβολή και άλλων αρχιτεκτόνων, καθώς και του γλύπτη Αντώνη Μυρωδιά, που φιλοτέχνησε και το μνημείο του ΚΚΕ στη Γυάρο.
Ετσι, οι δύο μεταλλικές φιγούρες που πλαισιώνουν την κεντρική είσοδο του μνημειακού χώρου ανασχεδιάστηκαν, με νέες πιο πλαστικές φόρμες, που ενισχύουν το συμβολικό και πραγματολογικό ταυτόχρονα στοιχείο.
Η μια από τις δύο φιγούρες αναπαριστά με μια έντονα γλυπτική μορφή τον νεκρό ήρωα, δηλώνοντας ταυτόχρονα το στοιχείο της ανάτασης, το γεγονός ότι η θυσία τους δεν σηματοδοτεί μόνο το τετελεσμένο του θανάτου αλλά, κυρίως, τη συνέχεια και τη νέα πνοή, τη δυναμική της ταξικής πάλης. Η άλλη φιγούρα είναι η όρθια φιγούρα του αντάρτη που συνεχίζει, που υποδέχεται τον επισκέπτη με τη στιβαρή θωριά του συνειδητοποιημένου και αποφασισμένου αγωνιστή.
Προστίθεται επιπλέον μια 3η μεταλλική φόρμα, στον άξονα του διαδρόμου με τις μαρμάρινες πλάκες και στο τέλος αυτού, η οποία συμβολικά και γεωμετρικά συνδέει και ολοκληρώνει συνθετικά τις μεταλλικές μορφές.
Επιδιώκουμε κάθε προσωπική συμμετοχή και συμβολή για την μελέτη, το σχεδιασμό,
την κατασκευή, την συντήρηση των Μνημείων και των Μουσείων.
Το φως θα καίει για πάντα για αυτούς που νίκησαν το θάνατο,
με την δική σας συμβολή!
Όμιλος για την προστασία & διάδοση των αγωνιστικών και πολιτιστικών παραδόσεων του λαού μας.
© 2025 Πίνδος • All Rights Reserved
